Whitefield og Wesleybræður
129
það að sú náð sem hann reyndi að ávinna sér með bænum og föstum,
með ölmusu-gjöfum og sjálfsafneitun, var gjöf sem ekki fékst “fyrir
peninga né nokkurt veraldlegt verð”.
Þegar Wesley var einu sinni orðinn staðfastur í trúnni á Krist,
brann sál hans af þrá til þess að veita öðrum þekkinguna, sem hann
sjálfur hafði öðlast; hann þráði heitt og innilega að koma út í allar
áttir þekkingunni um hina gefnu náð Guðs mikla gleðiboðskapar.
“
Eg skoða allan heiminn sem minn söfnuð” sagði hann. “Eg skoða
það sjálfsagða skyldu mína að kunngjöra öllum sem vilja heyra,
gleðiboðskap sáluhjálparinnar”.
Whitefield og Wesley bræður höfðu verið búnir undir verk sitt
með langvarandi og beiskri sannfæringu um það, hversu vonlaust
væri um þeirra eiginn hag, með því að treysta á réttlæting verkanna;
og til þess að þeir gætu staðist hörmungarnar eins og góðir liðsmenn
Krists, höfðu þeir orðið að þola eldraunir háðunganna, aðhlátursins
og ofsóknanna, bæði á háskólanum og eins þegar þeir tóku við
prestskap. Þeir og nokkrir aðrir menn sem fylgdu skoðun þeirra
voru í háði nefndir meþódistar af hinum óguðlegu samnámsmönnum
þeirra — en nú á dögum er það nafn talið virðulegt af einni hinni
stærstu kirkjudeild á Englandi og í Vesturheimi.
Meþódistar þeirra daga — bæði prestarnir og söfn-uðurinn —
urðu fyrir aðhlátri og ofsóknum, bæði frá þeirra hálfu sem kirkjunum
tilheyrðu og hinum, sem opin-berlega játuðu það að þeir væru trú-
lausir; var þetta gert með ranghermi og misskilningi. Þeir voru teknir
fastir og dregnir fyrir lög og dóm — var sá dómur ekki neitt réttarfar
[177]
nema að nafninu til — sannarlegur réttur var sjaldgæfur í þá daga.
Þessir menn urðu oft að sæta illri meðferð af höndum ofsóknar-
mannanna, fóru skríls-flokkar hús úr húsi og eyðilögðu eignir og
húsbúnað, rændu því sem þeim sýndist o. s. Írv., svívirtu þeir oft kon-
ur, misþyrmdu börnum og meiddu menn. Stundum voru festar upp
auglýsingar á almanna færi, þar sem menn er viljugir væru til þess
skyldu gefa sig fram á vissum stað og vissum tíma, til þess að brjóta
glugga og ræna hús meþódista. Þessi opinberu brot á lögum Guðs
og manna voru látin viðgangast án nokkurrar hegningar. Regluleg
ofsókn fór fram gegn fólki, sem ekkert hafði til saka unnið nema
Whitehead, “Life of John Wesley”, 74. bls.